การท่องเที่ยวและนันทนาการ

              ความอุดมสมบูรณ์และความสวยงามของทะเลไทยและพื้นที่บริเวณชายฝั่งทำให้ประเทศไทย กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ชายฝั่งทะเลทั้งด้านอ่าวไทยในทะเลจีนใต้ และชายฝั่งทะเลอันดามัน ในมหาสมุทรอินเดีย ได้ถูกนำมาพัฒนาทางการท่องเที่ยวอย่างต่อเนื่อง และสร้างรายได้เข้า ประเทศเป็นจำนวนมาก [1] กิจกรรมการท่องเที่ยวทางทะเลที่สำคัญได้แก่ กิจกรรมดำน้ำดูปะการัง กิจกรรมพักผ่อนและการชมทิวทัศน์ ชายหาด การชมหมู่บ้านชาวประมงและชาวเล กิจกรรมการแล่นเรือ การเล่นกีฬาทางน้ำ การตกปลา เป็นต้น ในแต่ละปีประเทศไทยสามารถรองรับจำนวนนักท่องเที่ยวได้เป็นจำนวนมาก ทั้งนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาจากต่างประเทศ และนักท่องเที่ยวชาวไทยเอง เกิดเป็นรายได้เข้าสู่ประเทศ อีกทั้งก่อให้เกิดการหมุนเวียนเงินตราภายในประเทศ และสร้างอาชีพแก่ประชาชนในพื้นที่เป็นจำนวนมาก 

กิจกรรมการท่องเที่ยวทางทะเล 

1. การดำน้ำ [2] 

              การดำน้ำดูปะการัง เป็นการท่องเที่ยวที่สามารถทำให้นักท่องเที่ยวได้ลงไปสัมผัสกับโลกใต้ทะเล ที่มีแต่ความสวยงามตระการตา จุดดำน้ำมีหลายแห่งในทะเลแถบภาคตะวันออก[3] เป็นศูนย์รวมคนรักธรรมชาติทางทะเล สามารถพบปะแลกเปลี่ยนประสบการณ์ใหม่ๆ ใต้ท้องทะเล และสนุกเพลิดเพลินกับกิจกรรมดำน้ำ พบฝูงปลามากมายหลากหลายชนิดใต้ท้องทะเลสีคราม น้ำทะเลใส ที่อุดมสมบูรณ์ 

ที่มา : ดัดแปลงจาก Thailand Scuba Diving, Thailand Dive Center, Scuba Dive Travel Information, PADI Scuba Diving. เข้าถึงได้จาก http://scuba.thai-tour.com/ 

แหล่งดำน้ำในประเทศไทย คลิกที่นี่ 

รายชื่อสถาบันสอนดำน้ำ คลิกที่นี่  

2. การแล่นเรือ-เรือยอชท์ [4] 

              ภูเก็ต เป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวในทะเลอันดามัน มีกิจกรรมท่องเที่ยวทางทะเลหลากหลาย หนึ่งในกิจกรรมที่ได้รับความนิยมจากทั้งชาวไทยและต่างประเทศ นั่นก็คือ การเล่นเรือใบ และท่องเที่ยวทางทะเลด้วยเรือยอชท์ เพื่อชมความงามของท้องทะเลไทยและเกาะแก่งต่างๆ รอบภูเก็ต และแถบจังหวัดพังงา นอกจากภูเก็ตจะมีบริการให้เช่าเรือใบ เรือยอชท์หลายบริษัทแล้ว ยังมีการจัดการแข่งขันที่มีชื่อเสียงระดับโลกหลายรายการ อาทิ การแข่งขันเรือใบนานาชาติชิงถ้วยพระราชทาน หรือ ภูเก็ต คิง คัพ รีกัตตา ที่มีผู้เข้าร่วมการแข่งขันจากหลายประเทศทั่วโลก 

  

              สำหรับการเล่นเรือยอชท์จำเป็นต้องใช้ความชำนาญและประสบการณ์ และเมื่อวางแผนเช่าเรือยอชท์ในการเดินทางควรตรวจสอบสภาพอากาศ สภาพน้ำขึ้นน้ำลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูมรสุมของฝั่งอันดามัน ซึ่งอยู่ระหว่างเดือนมิถุนายนถึงตุลาคม และควรมีการเตรียมพร้อมในเรื่องอุปกรณ์สื่อสาร ยา น้ำดื่มและอาหาร 

              นอกจากนี้ยังสามารถท่องเที่ยวเมืองพัทยา[5] โดยการนั่งเรือยอร์ชชมความงามของท้องทะเลได้อีกด้วย 

3. การท่องเที่ยวชายหาด 

              ชายหาดในประเทศไทยนั้นมีมากมาย[6] แต่ลักษณะของชายหาดแต่ละแบบนั้น ก็จะแตกต่างกันตามสภาพภูมิประเทศ และสภาพแวดล้อมทั่วไป เช่น หาดทรายอาจมีทรายละเอียด หรือทรายหยาบ สีเม็ดทรายที่ต่างกันไป 

  

แผนที่สถานที่ท่องเที่ยวทางทะเลที่สำคัญของไทยบน Google คลิกที่นี่  

ตารางที่ 1 : สถานที่ท่องเที่ยวทางทะเล 

ที่มา : ทะเลเมืองไทย. รวมสถานที่ท่องเที่ยวทางทะเล. ดัดแปลงจาก http://travel.sanook.com/beach/beach_06211.php 

ดัดแปลงจาก wannasurf. surfmap. เข้าถึงได้จาก http://www.wannasurf.com/spot/Asia/Thailand/map/map_-surf-spots-thailand.gif 
ดัดแปลงจาก สนิท อักษรแก้ว. ประชากรและทรัพยากรชายฝั่งทะเล (รวมบทความทางวิชาการ). ทุนเมธีวิจัยอาวุโส สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) วิทยาลัยประชากรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. พิมพ์ครั้งที่ 1, 2545. และ http://www.trippergang.com 

ความเสื่อมโทรมของแหล่งท่องเที่ยวทางทะเล 

   การพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างรวดเร็วกำลังเป็นปัญหาเนื่องจากความเสื่อมโทรมของ แหล่งท่องเที่ยวทางทะเล สาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดความเสื่อมโทรมมีดังนี้ 

1. ประชาชนขาดความสนใจ และขาดการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และมีทัศนคติเชิงลบต่อการประกาศเขตอนุรักษ์
2. ขาดประสิทธิภาพในการบริหารจัดการ มีงบประมาณไม่เพียงพอ
3. ขาดแคลนบุคลากรที่มีความรู้ ความสามารถอย่างเพียงพอต่อการบริหารจัดการพื้นที่
4. กฎระเบียบที่เกี่ยวข้องยังไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอต่อการบริหารจัดการพื้นที่ทางทะเลและชายฝั่ง 
5. ขาดประสิทธิภาพในการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน
6. ขาดองค์ความรู้ที่มีความจำเป็นต่อการบริหารจัดการพื้นที่ นักท่องเที่ยวและประชาชนทั่วไปขาดทักษะ และความรู้ความตระหนักในการอนุรักษ์ และการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน 

สถิติการท่องเที่ยว

กรมการท่องเที่ยว ได้จำแนกจำแนกกลุ่มคนที่มาท่องเที่ยวได้เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 

1. นักท่องเที่ยว (Tourists) คือ ผู้ที่เดินทางไปอยู่ในสถานที่อันมิใช่ที่พำนักถาวรของตน  เป็นการเดินทางไปอยู่ชั่วคราว (มีการค้างคืนอย่างน้อย 1 คืน)  แต่ไม่เกิน 90 วัน  ที่มิใช่การไปประกอบอาชีพ  หรือหารายได้
2. นักทัศนาจร (Excursionists) คือ ผู้ที่เดินทางไปอยู่ในสถานที่อันมิใช่ที่พำนักถาวรของตน  ซึ่งเป็นการเดินทางไปอยู่ชั่วคราวในระยะเวลาสั้นๆไม่ถึง 24 ชั่วโมง  (ไม่ได้ค้างคืน) ที่มิใช่การไปประกอบอาชีพ  หรือหารายได้
3. ผู้เยี่ยมเยือน (Visitors) คือ ผู้ที่เดินทางเข้ามาในประเทศ  โดยอาจจำแนกเป็นนักท่องเที่ยวหรือเป็นนักทัศนาจรก็ได้ ตามแต่จะตรงกับคุณสมบัติหรือนิยามในข้อข้างต้น

       ประเทศไทยมีจังหวัดที่มีอาณาเขตติดชายฝั่งทะเลในภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้ทั้งสิ้น 23 จังหวัด (ไม่รวมกรุงเทพมหานคร) จากสถิติปี 2552 - 2558 (รูปที่ 1) ทั้งจำนวนและรายได้จากนักท่องเที่ยวมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยสถิติในปี 2558 มีจำนวนนักท่องเที่ยว 86,810,815 หรือคิดเป็นรอยละ 60.75 ของจำนวนนักท่องเที่ยวทั้งประเทศ และมีจำนวนเพิ่มขึ้นจากปี 2552 ร้อยละ 128.47 สร้างรายได้ด้านการท่องเที่ยวเป็นมูลค่า 836,786.26 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 53.35 ของรายได้การท่องเที่ยวทั้งประเทศ และเพิ่มขึ้นจากปี 2552 ร้อยละ 210.90 จากตัวเลขดังกล่าวแสดงถึงความสำคัญของจังหวัดชายฝั่งทะเลในด้านเศรษฐกิจทางท่องเที่ยวที่สำคัญอย่างมากในปัจจุบัน

สถิติการท่องเที่ยว ปี 2550-2552

สถิติการท่องเที่ยว ปี 2552-2558

ที่มา

[1] เผดิมศักดิ์ จารยะพันธุ์. ผลประโยชน์แห่งชาติทางทะเล สถานการณ์ และข้อเสนอ. กรุงเทพฯ : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.), 2550. 

[2] ศูนย์ความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สำนักปลัดกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. ฐานความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในแหล่งท่องเที่ยว. ข้อควรระวังสำหรับการท่องเที่ยวทางทะเล. เข้าถึงได้จาก http://surat.stkc.go.th/surat-ecology-marine-cautions 

[3] กิจกรรมดำน้ำดูปะการัง. เข้าถึงได้จาก http://www.chombeach.com/index.php?mo=3&art=216369 

[4] การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. การแล่นเรือใบ-เรือยอชท์. เข้าถึงได้จาก http://thai.tourismthailand.org/activities/content-140-1.html 

[5] การท่องเที่ยวเรือยอร์ช. เข้าถึงได้จาก http://www.thaiorc.com/webindex/preview.php?no=0000342 

[6] ชายหาดในไทย. เข้าถึงได้จาก http://www.trippergang.com 
กรมขนส่งทางน้ำและพานิชย์นาวี กระทรวงคมนาคม. ข้อมูลท่าเรือ. ดัดแปลงจาก

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สถิติการท่องเที้ยว. เข้าถึงได้จาก http://service.nso.go.th/nso/web/statseries/statseries23.html